Makattan ağrısız kan gelmesi hangi durumlarda görülür?

Makattan ağrısız kan gelmesi, birçok insanın hayatının bir döneminde karşılaşabileceği yaygın bir şikayettir. Bu durum genellikle alt gastrointestinal sistemdeki (kalın bağırsak, rektum ve anüs) bir sorundan kaynaklanır. Kanamanın ağrısız olması, genellikle anal kanalın hassas sinir uçlarını içermeyen bölgelerden kaynaklandığını düşündürür. İşte en sık karşılaşılan nedenler:

• Hemoroid (Basur): En yaygın nedendir. Özellikle iç hemoroidler, dışkılama sırasında ağrısız, parlak kırmızı renkte kanamaya neden olur. Kan genellikle tuvalet kağıdında, klozetin içinde veya dışkının üzerinde damlalar halinde görülür.
• Anal Fissür (Çatlak): Genellikle ağrılı olmasına rağmen, bazen kronik ve yüzeysel fissürler ağrısız kanamaya yol açabilir.
• Divertiküler Hastalık: Kalın bağırsak duvarında oluşan küçük keseciklerdir (divertikül). Bunların kanaması genellikle ani, bol miktarda ve ağrısızdır.
• Polipler: Kalın bağırsakta oluşan ve genellikle iyi huylu olan et parçalarıdır. Büyüdükçe yüzeylerindeki damarlar zarar görebilir ve ağrısız kanamaya neden olabilirler. Bazı polipler zamanla kansere dönüşebilir.
• Kolon veya Rektum Kanseri: Özellikle ileri yaşlarda görülen, ağrısız rektal kanamanın ciddi bir nedenidir. Kanama genellikle dışkıyla karışık veya dışkının yüzeyinde olabilir ve sıklıkla bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, kilo kaybı gibi diğer belirtilerle birlikte görülür.
• Anjiyodisplazi: Kalın bağırsaktaki kan damarlarının anormal genişlemesi ve zayıflaması sonucu oluşur. Yaşlılarda daha sık görülen bu durum, aralıklı, ağrısız kanamalara neden olur.
• Enflamatuar Bağırsak Hastalıkları (Crohn Hastalığı, Ülseratif Kolit): Bu hastalıklar genellikle karın ağrısı, ishal gibi belirtilerle seyreder, ancak bazen ağrısız rektal kanama da görülebilir.
• Enfeksiyöz Kolit: Bazı bakteriyel enfeksiyonlar bağırsak duvarında tahrişe ve ağrısız kanamaya yol açabilir.
• Radyasyon Proktiti: Pelvik bölgeye uygulanan radyasyon tedavisi sonrası rektumda oluşan iltihaplanmadır ve ağrısız kanama yapabilir.

Her ne kadar çoğu durum nispeten zararsız olsa da (hemoroid gibi), makattan gelen kan asla göz ardı edilmemelidir. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora (Genel Cerrahi veya Gastroenteroloji uzmanı) başvurulması gerekir:

• İlk kez oluyorsa,
• Kanama miktarı fazlaysa veya sık tekrarlıyorsa,
• Koyu kırmızı veya siyah (katran gibi) renkte kan geliyorsa,
• Baş dönmesi, halsizlik, baygınlık hissi gibi kansızlık belirtileri eşlik ediyorsa,
• Kilo kaybı, karın ağrısı, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik gibi diğer semptomlar varsa,
• Ailede bağırsak kanseri veya polip öyküsü varsa,
• 50 yaşın üzerindeyseniz.

Doktorunuz şikayetlerinizi dinledikten sonra fizik muayene (rektal tuşe) yapacaktır. Kesin tanı için genellikle aşağıdaki testler istenir:

• Kolonoskopi: En sık kullanılan ve en etkili yöntemdir. İnce, esnek bir tüp ile kalın bağırsağın içi görüntülenir, polip varsa alınır, biyopsi yapılır.
• Sigmoidoskopi: Sadece rektum ve kalın bağırsağın son kısmının incelenmesi için kullanılır.
• Gaitada Gizli Kan Testi: Gözle görülemeyen kanamaları tespit etmek için kullanılır.

Tedavi, kanamanın nedenine bağlı olarak değişiklik gösterir. Hemoroid ve fissürler için genellikle diyet değişiklikleri (lifli gıda artışı), ilaçlar ve bazen küçük cerrahi müdahaleler yeterli olur. Polipler kolonoskopi sırasında çıkarılır. Daha ciddi durumlar olan kanser veya divertiküler kanama ise daha kapsamlı cerrahi veya diğer tedavi yöntemlerini gerektirebilir.

Bu içerik sadece bilgilendirme amaçlıdır ve profesyonel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini tutmaz. Makattan kanama şikayetiniz varsa, kendi kendinize teşhis koymaktan kaçınarak mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurunuz. Erken teşhis, birçok hastalıkta tedavi başarısını önemli ölçüde artırır.